• Τα SubPrime σκατά της Ευρώπης

    Date: 2009.02.20 | Category: OIKONOMIA | Tags: ,,,,,

    Όλοι κοιτάμε με περιφρόνηση τα καμώματα των Αμερικάνων που πίστευαν ότι δανείζοντας ολοένα και μεγαλύτερα ποσά σε ολοένα και φτωχότερους ανθρώπους θα κατάφερναν να μοιράσουν τον πλούτο σε όλο τον κόσμο. Και η αλήθεια είναι πως στην Ευρώπη -πλήν ίσως της Αμερικανοποιημένης Μεγ.Βρετανίας- δεν είδαμε πουθενά ένα τόσο εκτενές όργιο. Οι ευρωπαίοι τραπεζίτες -αλληλοσυγχαιρόμασταν- είναι πολύ πιο συντηρητικοί.

    Στην πραγματικότητα αυτή είναι η μισή αλήθεια. Διότι μπορεί οι ευρωπαίοι τραπεζίτες να ήταν σχετικά πιο συντηρητικοί στην παλιά Ευρώπη, δημιούργησαν όμως το τέλειο Far West στη λεγόμενη Νέα Ευρώπη. Και οι Έλληνες τραπεζίτες είχαν την τιμητική τους σε αυτό το πάρτυ.

    Ένα από τα βαριά και άλυτα προβλήματα του καπιταλισμού στις ανεπτυγμένες χώρες, είναι η μικρή ανάγκη για χρήση κεφαλαίου. Οι υποδομές υπάρχουν, το κέρδος από την αναβάθμισή τους είναι σχετικά μικρό κι έτσι το κεφάλαιο που συγκεντρώνεται στις ανεπτυγμένες χώρες δεν έχει τη δυνατότητα να επενδυθεί (να δοθεί σε δάνεια) και να φέρει κέρδος (τόκο). Κι επειδή ξέρετε πόσο λατρεύω να υπενθυμίζω τον ρόλο όλων μας σε αυτό το μπάχαλο, όταν λέω κεφάλαιο εννοώ ακόμα και τις καταθέσεις σας.

    Η μικρές ανάγκες για χρήση κεφαλαίων στις ανεπτυγμένες χώρες, ωθεί τους τραπεζίτες τους να ψάξουν να βρουν ευκαιρίες για επενδύσεις στο εξωτερικό. Κι αυτή είναι η βασική αχίλλειος πτέρνα των ευρωπαϊκών τραπεζών. Διότι όχι μόνο είχαν έκθεση στα διάφορα δομημένα των ΗΠΑ, αλλά έχουν εξίσου μεγάλη ή και μεγαλύτερη έκθεση στη Μετα-Κομμουνιστικές Χώρες (ΜΚΧ). Οι Αυστριακές τράπεζες για παράδειγμα (ναι υπάρχουν και χειρότεροι από εμάς) έχουν χορηγήσει 230δις σε δάνεια στις ΜΚΧ κάτι που αντιστοιχεί στο 70% του ΑΕΠ της Αυστρίας. Κι εδώ βλέπετε μια κατ’ αναλογία επανάληψη της ιστορίας της Ισλανδίας (οι τράπεζες εκεί είχαν δανείσει 10φορές το ΑΕΠ).

    Οι 4 μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν έκθεση στις ΜΚΧ 47δις ευρώ δηλαδή περίπου το ¼ των συνολικών χορηγήσεών τους. Και αυτά τα δάνεια δεν έχουν δοθεί από χρήματα ντόπιων καταθετών. Έχουν δοθεί κυρίως από χρήματα Ελλήνων καταθετών. Στη Ρουμανία για παράδειγμα ο λόγος χορηγήσεων προς καταθέσεις είναι 120% για την Εθνική, 166% για τη Eurobank, 271% για την AlphaBank και 400% για την Πειραιώς. Με λίγα λόγια μόλις 1 στα 4 ευρώ που έχει δανείσει η Πειραιώς στη Ρουμανία ανήκει σε ντόπια κεφάλαια. Στη Βουλγαρία και τη Σερβία η κατάσταση είναι παρόμοια.

    Καταλαβαίνετε τώρα γιατί στο φύλο της ,…. ισχυριζόμουν πως τα 28δις είναι απλά πασατέμπος.

    Η Κασσάνδρα.

    Όπως έγινε και με τα 28δις που σας τα παρουσίαζαν ως πανάκεια και τώρα ψιθυρίζουν ότι μάλλον είναι άσχημα τα πράγματα, έτσι θα γίνει και με τις επενδύσεις στις ΜΚΧ που ακόμα μιλάνε για περιορισμένες επισφάλειες. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είμαι μια Κασσάνδρα που μασάω λογιστικά φύλα και φτύνω κακές προβλέψεις. Όπως θα μπορούσαμε να πούμε πως οι έλληνες τραπεζίτες (του Προβόπουλου συμπεριλαμβανομένου), είναι χαρούμενες χορεύτριες του Καν-Καν την ώρα που βυθίζεται το πλοίο. Άλλωστε κι εσείς εάν παίρνατε τους μισθούς που παίρνουν αυτοί, θα δεχόσασταν να χορεύετε και το χορό της βροχής με πολικές αρκούδες για να εισπράξετε τον μισθό ενός ακόμα έτους.

    Κι επειδή σε αντίθεση με τους τραπεζίτες εγώ δεν παίρνω τέτοιο μισθό, θα πρέπει να δικαιολογήσω την απαισιοδοξία μου για να μη με κυνηγά ο αρχισυντάκτης. Γιατί οι τραπεζίτες θα του πουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Ακόμα κι εάν ανέβουν οι επισφάλειες, στο 5-10% έχουν προβλέψει τις κινήσεις τους. Και δεν θα είναι καταστροφικές. Αλλά εγώ έχω τα νούμερα στα χέρια μου. Και τα νούμερα λένε κάτι πολύ διαφορετικό. Πώς πάρα πολλά από τα δάνεια που έχουν δοθεί στις ΜΚΧ, δεν πρόκειται να αποπληρωθούν γιατί ένα μεγάλο ποσοστό των δανείων προς τις ΜΚΧ συνήφθηκαν σε ξένο συνάλλαγμα. Κι όταν λέμε μεγάλο ποσοστό εννοούμε άνω του 50% (Ρουμανία, Βουλγαρία), μέχρι και 70% (Σερβία). Και θα σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα σαν παραμύθι του τι σημαίνει αυτό. Πάνω από το 60% των στεγαστικών δανείων στην Πολωνία έχει συναφθεί σε ελβετικά Φράγκα με τη λογική πως το επιτόκιο του Ελβετικού φράγκου ήταν ανέκαθεν αρκετά χαμηλό. Θα θυμάστε και αντίστοιχες έξυπνες διαφημίσεις στην Ελλάδα όταν τα δάνεια ήταν ακόμα μια καλή ιδέα. Το Πολωνικό Ζλότι όμως από την εποχή των καλών ιδεών, έχει χάσει πάνω από 30% της αξίας του σε σχέση με το Ελβ. Φράγκο. Πράγμα που σημαίνει πως ο άτυχος δανειολήπτης χρωστάει πια 30% παραπάνω κεφάλαιο και πληρώνει 30% μεγαλύτερη δόση. Ανάλογα παραμύθια έχουν συμβεί και στις υπόλοιπες ΜΚΧ. Κι ακόμα είμαστε στην αρχή. Όσο η κρίση θα προχωρά, τόσο θα πέφτει η αξία των νομισμάτων τους. Κι όσο πέφτει η αξία των νομισμάτων τους, τόσο πιο αδύνατη θα γίνεται η αποπληρωμή των δανείων σε ξένο νόμισμα, πυροδοτώντας έναν νέο γύρο υποτίμησης τόσο στο εσωτερικό τους, όσο και στις χώρες αποικιοκράτες όπως η Ελλάδα.

    Και για να προλάβω καλοθελητές που θα επισημάνουν πως η Βουλγαρία πχ έχει μια σταθερή ισοτιμία με το ευρώ, αυτά τα περί σταθερής ισοτιμίας είναι για τις καλές μέρες. Τις κακές βγαίνει ο Σώρος και τους κάνει όλους μια χαψιά. Διότι και η Μεγ.Βρετανία είχε κάποτε σταθερή ισοτιμία με τον προκάτοχο του ευρώ, δηλαδή το ECU. Οπότε ξεχάστε τα ευχολόγια των καλών ημερών και την επόμενη φορά που θα σηκώσουν κεφάλι, ρωτήστε τους καλούς τραπεζίτες “Με ποιο δικαίωμα υπονόμευσαν την οικονομία της χώρας σ’ενα στοίχημα για το οποίο ποτέ δεν μας ρώτησαν?”.

    Αυγή, 20 Φεβρουαρίου 2009