• Ο σουλτανούκος (μέρος 2ο).

    Date: 2019.12.10 | Category: ΔΙΕΘΝΗ | Tags:

    Όπως και οι περισσότεροι τζογαδόροι της ιστορίας, ο σουλτανούκος είναι σίγουρο ότι θα αφήσει ένα αμφίθυμο αποτύπωμα· κατά μία έννοια το έχει καταφέρει ήδη. Υποψιάζομαι πως θα είναι αντίστοιχο ενός άλλου τζογαδόρου της ελληνικής ιστοριογραφίας, αυτό του βενιζέλου (του ελευθέριου όχι του ευάγγελου). Όσο υπερβολικά (αλλά με τα δίκια της) η παραδοσιακή ιστοριογραφία τον κατέτασσε στους εθνοπροδότες, άλλο τόσο υπερβολικά η πιο φιλελεύθερη αναθεωρητική σχολή που επικράτησε μετά τη μεταπολίτευση τον τοποθέτησε στο βάθρο των μεγάλων ανδρών, ηγήτορα μιας αστικής επανάστασης που κανείς δεν πρέπει να έζησε, αλλά έπρεπε να ανακαλυφθεί και εθνοπερήφανου πατήρ του νεο-ελληνικού κράτους. Κι αυτή η άποψη επικράτησε σε όλο το φιλελεύθερο φάσμα, τόσο το αριστερό όσο και το δεξιό. Οι μόνοι που παρέμειναν σταθεροί στις αρνητικές τους απόψεις για τον άνδρα δεν ήταν άλλοι από τους κουμουνιστές που κι αυτοί με τα δίκια τους τον θεώρησαν ως τον πρώτο διώκτη τους.

     

    Στο προηγούμενο μέρος είχαμε αφήσει τον σουλτανούκο σε μια ελαφρά δυσάρεστη και εύθραυστη θέση, νικητή του πραξικοπήματος εναντίων του από τη μία, αλλά με πολλά ανοιχτά μέτωπα τριγύρω. Κατόπιν εορτής μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως παρά την επισφαλή του θέση, η νίκη του εναντίων των αμερικανοκινούμενων καραβανάδων πραξικοπηματιών του πρόσφερε μια αίγλη που κανείς άλλος δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει στην μοντέρνα τουρκία. Ο στρατός ήταν, μέχρι αυτό το πραξικόπημα, αυτός που είχε τον τελικό λόγο στην πολιτική σκηνή της χώρας και παρότι η ισχύς του βλέπουμε να μειώνεται συνεχώς κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής βασιλείας του ερντογάν, δεν είχε προσπαθήσει ποτέ δημόσια να του αντιταχθεί, όπως έκανε πχ επιτυχώς με τον προκάτοχό του ερμπακάν (ο οποίος δεν έγινε ποτέ πρωθυπουργός παρότι εκλέχθηκε).

    Το ότι το πραξικόπημα έλαβε χώρα και νικήθηκε κατά κράτος από ταπεινούς μπάτσους και ακόμα ταπεινότερους σκουπιδιάρηδες, φαίνεται να λειτούργησε για την τουρκία ως το σπάσιμου του τελευταίου ταμπού του νεότερου τουρκικού κράτους. Ο σουλτάνος άρχισε να φυλακίζει και να διώκει με τεράστια άνεση όποιον εξέφραζε κριτικό λόγο απέναντί του και κανείς στην αντιπολίτευση δεν μπορούσε να του αντιταχθεί. Όχι μόνο οι κούρδοι του αστικού εκδημοκρατισμού του HDP που είχαν γίνει δύο χρόνια πριν το πραξικόπημα το κλωτσοσκούφι του σουλτάνου, αλλά και τα ίδια τα δύο βασικά κόμματα του παλιού ατατουρκικού καθεστώτος. Τo CHP και το MHP. Και οι δύο μαζί το μόνο που έχουν να επιδείξουν είναι τη νίκη τους στις δημοτικές εκλογές της κωσταντινούπολης, μια νίκη που ο ερντογάν αυτοκρατορικά αμφισβήτησε, ζήτησε την επανάληψη των εκλογών και ξανα-έχασε. Το γεγονός και μόνο ότι ο ερντογάν ξαναπροκήρυξε εκλογές μόλις δεν γούσταρε το αποτέλεσμα μας δείχνει περισσότερο την ισχύ του από την ηχηρή αλλά σε γενικές γραμμές άσφαιρη δεύτερη ήττα στις εκλογές.

    Αυτό που κάνει το CHP και το MHP άσφαιρους αντιπάλους για τον ερντογάν, είναι ότι ο ίδιος, παρότι ισλαμιστής, δεν πέταξε τελείως την εθνική ιδέα από την βεντάλια της ρητορικής του. Τόσο το CHP όσο και το MHP θέλουν να θεωρούνται ντεφάκτο εκφραστές αυτής της εθνικής ιδέας, αλλά ο σουλτάνος δεν τους έχει αφήσει καθόλου ελεύθερο χώρο. Κι εδώ μπορούμε να περάσουμε για λίγο στο κομμάτι του τζόγου τους σουλτανούκου έξω από τα σύνορά του.

     

     

    Το σουλτανάτο ως συνεχιστής του έθνους κράτους.

    Μια σκληρή πραγματικότητα που στη φιλελεύθερη δύση όλοι προσπαθούν ευγενικά να αποφεύγουν, είναι ότι όλη η σημερινή θέσμιση των κρατών βασίζεται σε μια κάποια εθνική ιδέα για την οποία είναι λίγο ντροπή να μιλάμε την ώρα του οικογενειακού τραπεζιού. Αυτή η εθνική ιδέα πολεμιέται εδώ και δεκαετίες με ιδιαίτερη ζέση, αλλά αυτό που προτείνεται να την αντικαταστήσει, ένα υπερεθνικό υποτιθέμενο κράτος δικαίου που απευθύνεται στο κάθε άτομο ξεχωριστά ως νομική οντότητα, δεν δείχνει να έχει και πολύ μεγάλη επιτυχία. Ο ερντογάν κάνει το ίδιο ακριβώς πράγμα, προτείνει την κατάργηση του εθνικού κράτους υπέρ του πιο ευρύτερου σουλτανάτου που θέλει να ιδρύσει, αλλά σε αντίθεση με τους φιλελέ δυτικούς, δεν απορρίπτει την ιδέα του τουρκικού έθνους και της ισχύς που αυτό μπορεί να του προσφέρει. Ο σουλτάνος είναι εξίσου ουνιβερσαλιστής με τους δυτικούς φιλελέδες: όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να έρθουν να μείνουν στο σουλτανάτο του, φτάνει να υπηρετούν τον σουλτάνο και τις ιδέες του. Από τους κινέζους μουσουλμάνους τζιχαντές, μέχρι τα διάφορα αραβικά παρακλάδια της αλ-κάιντα και τους σύριους πρόσφυγες. Σε αυτό το πολυεθνικό μωσαϊκό ο σουλτάνος επιφυλάσσει μια ειδική μοίρα για τους τούρκους, τους οποίους εξυψώνει ως πρώτους μεταξύ ίσων. Λίγο πολύ το ίδιο κάνουν και οι δυτικοί φιλελέδες για τους πολίτες του κράτους το οποίο διαφεντεύουν, με τη διαφορά ότι αυτοί, την προτιμησιακή σχέση με τους ντόπιους την θεωρούν βαρίδι που θέλουν να ξεφορτωθούν, ενώ ο ερντογάν τη θεωρεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο το οποίο του προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα.

    Δεν νομίζω να υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από την πολιτική του στη συρία τα τελευταία 2 χρόνια. Παρότι το προτζεκτάκι δεν πήγε και τόσο καλά με το Χαλέπι να πέφτει στα χέρια των ασσαντίστας, ο σουλτανούκος δεν έδειξε να ιδρώνει. Η εγκατάλειψη από την δύση των διαφόρων white helmets και λοιπών τζιχαντιστών της συριακής αντιπολίτευσης (αφού τους πρόσφερε ομολογουμένως μερικά όσκαρ και φοινικόφυλα των κανών), έκανε τους τζιχαντίστας ακόμα πιο εξαρτημένους από τον σουλτάνο. Ο τρόπος που τους χρησιμοποίησε θύμιζε πράγματι περισσότερο τους παλιούς αυτοκρατορικούς ακρίτες, παρά κάποιο μοντέρνο εθνικό κίνημα.

    Στην ουσία αυτοί ήταν που κατέλαβαν το αφριν από τους κούρδους και αυτοί είναι που σήμερα διεξάγουν τον κύριο όγκο των επιχειρήσεων στη λωρίδα ανατολικά του κομπανί και δυτικά της χάσακα. Ο επίσημος τουρκικός στρατός συμμετέχει στις επιχειρήσεις κυρίως υποστηρικτικά και όσο το δυνατόν από τα μακριά ακριβώς διότι η επιχείρηση κατά των καφίρ κούρδων του PKK είναι τουρκικός εθνικός στόχος.

    Οι σύριοι και άλλοι τζιχαντιστές που κατέλαβαν το αφρίν, το β.χαλέπι και τη λωρίδα στην οποία εστιάζονται οι επιχειρήσεις τώρα, στην ουσία πολεμούν για ένα ασφαλές σπίτι υπό την σκέπη του νέου τουρκικού σουλτανάτου. Ένα από τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα αυτών των επιχειρήσεων είναι ότι οι τζιχαντιστές μαρκάρουν τα σπίτια και τα μαγαζιά τα οποία θα μοιραστούν μεταξύ τους, όταν επικρατήσει η ειρήνη, κάτι το οποίο έχει γίνει κατά κόρον ήδη στο αφρίν. Για τον σουλτάνο και το τουρκικό κράτος, η επανάληψη του παραδείγματος της β.κύπρου είναι νομίζω το success story το οποίο έχουν ως φαντασίωσή τους. Ναι μπορεί η β.κύπρος να μην έχει διεθνή τηλεφωνικό κώδικα, ή δικές της IP, αλλά αυτό επουδενή δεν είναι κάποιο μεγάλο κακό, ίσα ίσα η εξάρτησή της από την τουρκία μετατρέπει αυτή την “παράνομη” ύπαρξη σε ατού. Ένα προτεκτοράτο το οποίο ποτέ δεν ξεχνά το σε ποιον χρωστάει την ύπαρξή του.

    Πώς ακριβώς μπορούν τα δύο κόμματα του κοσμικού εθνικισμού (CHP και MHP) να κοντράρουν τον σουλτάνο που αυξάνει και πληθύνει τα εδάφη και την επιρροή του τουρκικού έθνους?

    Όσο κι αν οι διάφοροι νομικάριοι θα ουρλιάζουν ότι πρόκειται για παράνομα αποκτηθέντα εδάφη και μπλα μπλα, ο σουλτανούκος, όπως και στην β.κύπρο θα έχει ένα ακλόνητο επιχείρημα. Αυτοί που μένουν πια σε αυτά τα εδάφη, επουδενή δεν θέλουν να επιστρέψουν στο παλιό καθεστώς, είτε του ελληνοκυπριακού κράτους, είτε του ασσαντισμού. Το ότι ο ΟΗΕ ποτέ δεν θα τα αναγνωρίσει ως κομμάτια του σουλτανάτου είναι παντελώς αδιάφορο, λες και η μη αναγνώριση των κατεχομένων από τη διεθνή κοινότητα έχει αποτρέψει το ισραήλ από την σταδιακή και πλήρη απορρόφησή τους.

    Οποιοσδήποτε θελήσει να αμφισβητήσει αυτό το status quo, θα πρέπει να πολεμήσει εναντίων των νέων ντόπιων που θα έχουν εκεί τα σπίτια τους. Μια πρόταση ομολογουμένως ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς ο μόνος που μέχρι στιγμής έχει συμφέρον να κάνει κάτι τέτοιο, είναι ο συριακός στρατός του άσαντ και ξέρουμε ότι αυτοί οι ντόπιοι θα πολεμήσουν με νύχια και με δόντια εναντίων του. Για την επιβίωση τους και την δόξα του σουλτανούκου φυσικά· το ένα δεν αποκλείει το άλλο.

     

     

    Και το αιγαίο κύριε?

    Ο σουλτανούκος όπως είπαμε είναι τζογαδόρος και ελπίζει -όπως ο ελληνικός εθνικισμός και ο βενιζέλος ως εκφραστής του το 1910-18- ότι διαθέτει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που δεν έχουν οι αντίπαλοί του. Άρα όσο περισσότερο ανακατεύει την τράπουλα -θεωρεί- τόσο περισσότερο πιθανό είναι να του κάτσει μία ζαριά. Το πλεονέκτημα του σουλτανούκου είναι πως ο τουρκικός εθνικισμός είναι πολύ πιο ζωντανός από τον συριακό, τον ιρακινό ή τον εξευρωπαϊσμένο ελληνικό και το δεύτερο πλεονέκτημά του είναι ότι στο σουλτανάτο του, οι παρίες αυτού του συστήματος όπως είναι οι ξένοι μετανάστες, μπορούν να διεκδικήσουν έναν διακριτό και αξιοπρεπή τρόπο ύπαρξης φτάνει να του φιλάνε το χέρι και να κάνουν το θέλημά του. Το ότι ο σουλτάνος δεν είναι ρατσιστής το έχει αποδείξει πολλάκοις με το να έχει αρκετούς κούρδους συμμάχους (που φυσικά όμως δεν ονειρεύονται ένα ανεξάρτητο κουρδιστάν). Το ίδιο μπορούν να ελπίζουν και οι σύριοι και λοιποί περιφερόμενοι ή μη τζιχαντιστές.

    Εδώ να σημειώσω πως ο τρόπος που ο σουλτάνος συμπεριφέρεται στους τζιχαντιστές του είναι ανώτερος από αυτόν που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ. Ο σουλτάνος προτείνει ένα σπίτι και πολλά μπετά στις περιοχές που καταλαμβάνουν, τη στιγμή που οι ΗΠΑ τους χρησιμοποιούν ως νομάδες πολεμιστές που μεταφέρονται από το αφγανιστάν, στη βοσνία και από εκεί στην τσετσενία, μετά στη γεωργία και ακόμα πιο μετά στη Λιβύη, για να πάνε στη συρία και να δούμε που θα είναι το επόμενο μετερίζι. Το όνειρο που προτείνει ο σουλτάνος είναι ένα σπίτι στη γη που θα κατακτήσουν, όχι ένα ατελείωτο λίμπο από νομαδικό τζιχάντ. Κλείνουμε την παρένθεση.

    Τα δύο αυτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που ο ερντογάν θεωρεί ότι διαθέτει, προσπαθεί να τα εφαρμόσει και στην ελλάδα/κύπρο τώρα που γυρίζει. Οι εξωφρενικοί χάρτες που δημοσιεύει με μια ΑΟΖ στην οποία όχι μόνο το αμφισβητούμενο καστελόριζο, αλλά και η ίδια η κρήτη φαίνεται να μην μετράει, όσο και οι ντεφάκτο τρύπες στο νερό που σκαλίζει στα ανοιχτά μεταξύ τουρκίας και κύπρου, είναι όλα πονταρίσματα τα οποία μπορεί να του βγουν, μπορεί και όχι· αυτό το οποίο θεωρεί δεδομένο είναι ότι δεν έχει τίποτα να χάσει με το να προσπαθήσει.

    Και ο υπολογισμός θεωρώ ότι δεν είναι τόσο εκτός πραγματικότητας. Η ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις χειρότερες μεταπολεμικές της θέσεις. Όχι μόνο αποτελεί ντεφάκτο προτεκτοράτο της γερμανίας, αλλά δείχνει να μην έχει καμία άλλη επιλογή, καθώς ολόκληρο το πολιτικό της προσωπικό προτίμησε να καταπιέσει σφόδρα τα τμήματα εκείνα της κοινωνίας που μιλούσαν για μια πιο ανεξάρτητη θέση στον κόσμο. Ο τσίπρας και ο κούλης αντιπροσωπεύουν ακριβώς αυτό το είδος κομπραδόρικης νοοτροπίας, καθώς αντλούνε όλη την πολιτική τους ισχύ από την σχέση τους με το βερολίνο.

    Με λίγα λόγια έτσι όπως είναι τοποθετημένη η ελλάδα σήμερα, μπορεί μόνο να περιμένει τη σωτηρία της από το βερολίνο κάτι το οποίο έχει συμβεί ήδη δύο φορές τα τελευταία χρόνια, μία με το μακεδονικό και μία δεύτερη με το μεταναστευτικό. Και στις δύο περιπτώσεις η ελλάδα έκανε αυτό που το βερολίνο ήθελε, και η βασικότερη σπουδή του ντόπιου πολιτικού προσωπικού, ήταν το πως θα πουλήσει αυτές τις αποφάσεις στο εσωτερικό κοινό ως κάποιου είδους καλές και συμφέρουσες. Δεν είναι τυχαίο πως αυτή η τακτική είναι copy paste των αναγκαίων μνημονίων που “ακόμα και να μην μας τα είχαν επιβάλει, θα έπρεπε να τα εφαρμόσουμε μόνοι μας”.

    Το μόνο “παραστράτημα” σε αυτόν τον πολύ ξεκάθαρο τρόπο σκέψης και δράσης, ήταν τα κολητιλίκια των συριζαίων με τους αμερικάνους, με τη λογική ότι οι αμερικάνοι θα είναι ένας καλύτερος σύμμαχος έναντι της τουρκίας σε σχέση με το βερολίνο. Όπως όμως έχουμε δει συχνά τα τελευταία δέκα χρόνια, το πιο σύνηθες αποτέλεσμα είναι ότι αυτό δεν θα προσφέρει περισσότερο χώρο σε μια ελληνική κυβέρνηση να ελιχθεί. Σε περίπτωση που το έχουμε ξεχάσει, η είσοδος του ΔΝΤ στην ελλάδα ήταν υποτίθεται ένα τέτοιο πιστόλι στο τραπέζι που έφερνε ο ΓΑΠ εναντίων των γερμανών· το πως αυτή κατέληξε είναι νομίζω ενδεικτικό του τι εννοώ 🙂

     

     

    Εδώ βερολίνο

    Τι θα θέλει λοιπόν το βερολίνο σε σχέση με την τουρκία, έτσι ώστε να μεταφέρει τις εντολές του στο ντόπιο πολιτικό προσωπικό που θα προσπαθήσει βασικά να διαχειριστεί την εσωτερική δυσαρέσκεια? Σε αυτό δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αλλά μπορούμε να ψυχανεμιστούμε μερικά πράγματα αν λάβουμε υπόψη τη σχέση Τουρκίας-Γερμανίας τα τελευταία 20-30 χρόνια.

    Η γερμανία σε γενικές γραμμές δεν θέλει σε καμία περίπτωση να δυσαρεστήσει υπερβολικά την τουρκία· όχι μόνο διότι διαθέτει μερικά εκατομμύρια τούρκων μέσα στη γερμανία, αλλά και γιατί η τουρκία αποτελεί μια παραδοσιακά μεγάλη αγορά στο γερμανικό lebensraum. Οι σχέσεις άλλωστε μεταξύ των δύο χωρών πηγαίνουν πίσω στα προεόρτια του πρώτου ημιχρόνου του τελευταίου 30ετούς, τότε που η καρδιά της οθωμανικής αυτοκρατορίας αποτελούσε τη νέα ελένη που οι αποικιοκράτες ήθελαν να κατακτήσουν. Έτσι μπορούμε πολύ ξεκάθαρα να δούμε ότι παρά το γεγονός ότι η τουρκία δεν αποτελεί ένα αξιοπρεπές κράτος με το οποίο το γερμανικό πολιτικό προσωπικό θα ήθελε να έχει πολλά κολλητιλίκια, την ίδια στιγμή προσπαθούν πολύ πολύ έντονα να μην την δυσαρεστήσουν ιδιαιτέρως. Και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η γερμανία δεν θα δεχθεί ποτέ να βάλει την τουρκία στην ΕΕ, αλλά όταν το ζήτημα δεν αφορά τον προσωπικό τους κώλο, συνηθίζουν να είναι εξαιρετικά πιο γαλαντόμοι. Ως παράδειγμα θα φέρω εδώ το μεταναστευτικό. Η τουρκία δίκαια γκρινιάζει στους δυτικούς της συμμάχους, ότι μαζί χρηματοδότησαν το μεγάλο πρότζεκτ του εμφυλίου στη συρία, αλλά ότι οι τούρκοι δέχθηκαν μεγάλες ροές προσφύγων λόγω αυτού του εμφυλίου και ότι καλό θα ήταν η ευρώπη να αναλάβει κι αυτή το μερτικό της.

    Το αυτό και συνέβη εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι, αλλά αυτή η πολιτική κίνηση της μέρκελ της κόστισε τόσο πολύ στο εσωτερικό, που 6 μήνες αργότερα έκανε τα πάντα πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας προκειμένου να σταματήσει. Το αποτέλεσμα αυτής της παρασκηνιακής κωλοτούμπας ήταν, να μετατραπούν μερικά ελληνικά νησιά σε τέλεια μοντέρνα και ανθρωπιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, χωρίς τα ντόπερμαν και τα συρματοπλέγματα των παλιών καιρών. Η θάλασσα γύρω από το νησί εξασφαλίζει μια φυλακή που μπορεί στα ΜΜΕ να παρουσιαστεί σχεδόν ως ειδυλλιακός τόπος διακοπών.

    Ο σύριζα που ανέλαβε να διαχειριστεί επικοινωνιακά αυτή την απόφαση, προτίμησε να βάλει μπροστά το ανθρωπιστικό επιχείρημα αυτής της τεράστιας νέας γραφειοκρατίας την ίδια στιγμή που πρόσφερε πολλές θέσεις εργασίας με φρέσκο χρήμα που ερχόταν από το εξωτερικό στα δικά του παιδιά πέριξ αυτής της βιομηχανίας, χρήμα που στα πέτρινα χρόνια του μνημονίου δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητο από ένα κοινό γύρω από το σύριζα με υψηλά προσόντα πανεπιστημιακής ειδίκευσης αλλά χωρίς στον ήλιο μοίρα στο μνημονιακό τοπίο.

    Ακριβώς την ίδια συμπεριφορά ακολουθεί και ο κούλης, παρά το γεγονός ότι το κοινό του δεν είναι τόσο ευαίσθητο στα ανθρωπιστικά επιχειρήματα που χρησιμοποιούσε ο σύριζα. Η απόφαση για μετακίνηση στο εσωτερικό της χώρας μιας ικανής ποσότητας των τροφίμων των στρατοπέδων συγκέντρωσης, δεν γίνεται φυσικά για να καλυτερεύσει τις συνθήκες στα νησιά οι κατοικοι των οποίων δεν είναι καθόλου χαρούμενοι, αλλά αποτελεί την προϋπόθεση για την διαπραγμάτευση της γερμανίας με την τουρκία πάνω στη μεταξύ τους σχέση. Ήδη ο σουλτάνος δεν ξεχνά να θυμίζει σε όλους κάθε τρεις και λίγο πως η τουρκία διαθέτει τουλάχιστον 2 εκατομμύρια σύριους πρόσφυγες οι περισσότεροι των οποίων πολύ θα ήθελαν να μεταφερθούν σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα· την απειλή ότι θα τους στείλει στην ελλάδα αν δεν, την υπερτονίζει συχνά πυκνά αυξάνοντας τις βαρκούλες που περνάνε από την τουρκία στην ελλάδα τους τελευταίους μήνες. Η απάντηση που πήρε ο κούλης από το βερολίνο όταν το καλοκαίρι ζήτησε να ληφθεί μια απόφαση, ήταν πως αυτός θα πρέπει να κάνει την πάπια και το θέμα θα λυθεί πανευρωπαϊκά, ο,τι κι αν αυτό σημαίνει.

    Τι ζητάει λοιπόν ο σουλτανούκος με αντάλλαγμα τους μετανάστες? Καταρχήν περισσότερα λεφτά για να τους κρατήσει (οι συναλλαγματικές ροές δεν είναι το δυνατό του σημείο, τώρα που αποκλίνει από το δυτικό παράδειγμα)· κατά δεύτερο ζητάει από τους ευρωπαίους να μην γκρινιάζουν που αμολάει τα τζιχάντια του στη ΒΑ συρία, διότι αν δεν πάνε εκεί -λέει- μπορεί να τους στείλει και στην ευρώπη. Παρότι και στο εσωτερικό της τουρκίας οι σύριοι πρόσφυγες δεν είναι απαραίτητα περισσότερο επιθυμητοί από τους ντόπιους σε σχέση με κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, ο σουλτάνος θεωρεί ότι αυτός μπορεί να το διαχειριστεί πιο εύκολα από τους γερμανούς χριστιανοδημοκράτες που νιώθουν την ανάσα του AfD στο σβέρκο τους. Κι άρα οι σύριοι πρόσφυγες μετατρέπονται για τον ίδιο από πρόβλημα σε διαπραγματευτικό χαρτί.

    Πως αντέδρασε η γερμανία και κατ’ επέκταση όλη η ευρώπη στην εισβολή των τουρκοτζιχαντιών στη ΒΑ συρία? Καταδικάζοντας σε όλους τους τόνους φυσικά, αλλά μέχρι εκεί καλά είναι. Ο σουλτάνος το έπιασε καλά το μήνυμα κι έτσι τώρα (εδώ και ένα χρόνο δηλαδή) δοκιμάζει την τύχη του και με την ΑΟΖ.

    Ο υπολογισμός του είναι ότι, όπως και στη συρία, από τη διαπραγμάτευση όλο και κάτι θα κερδίσει ντε φάκτο καθώς το βερολίνο και η βρυξέλλα γνωρίζουν ότι τα προβλήματα που μπορεί να τους δημιουργήσει είναι μεγαλύτερα από αυτά που θα δημιουργήσει μια αδύναμη κυβέρνηση στην αθήνα που κρέμεται από τ’ αρχίδια τους για κάθε της κίνηση.

     

     

    Στο σπίτι του κρεμασμένου, φέρνουμε ακόμα δύο τρεις να κρεμαστούν.

    Αν κάτι δημιούργησαν αυτά τα 10 χρόνια μνημονίων, αυτό είναι ένα πολύ διαφορετικό είδος πολιτικού προσωπικού. Από τους βουλευτές που παραιτούνταν με το κιλό τις ένδοξες εποχές του πρώτου μνημονίου, φτάσαμε στη μασίφ κοινοβουλευτική ομάδα του σύριζα του σεπτέμβρη του 2015 που μπόρεσε να περάσει όλα τα μνημονιακά τέρατα που του δόθηκαν χωρίς το κόμμα να χάσει ούτε μία βουλευτική έδρα. Το ίδιο φιλοδοξεί να κάνει και ο κούλης με τη δική του κοινοβουλευτική ομάδα. Αυτό το νέο πολιτικό προσωπικό είναι εξαιρετικά πιο μονωμένο σε σχέση με παλιότερα στην επαφή του με το πόπολο και την ίδια στιγμή η βασική δεξιότητα που του ζητάται, δεν είναι να παίρνει σκληρές αποφάσεις, αλλά να ακολουθεί πιστά τις εντολές και τα νομοσχέδια που του έρχονται απέξω. Με λίγα λόγια η βασική του δεξιότητα είναι να μπορέσουν να σπινάρουν την τάδε η τη δείνα απόφαση με έναν τρόπο εύπεπτο στο κοινό τους. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από το σπιν που έδωσαν οι συριζαίοι στο μακεδονικό, όπου τάχα μου ήταν το κόλπο γκρόσο που θα διασπούσε τη δεξιά και θα επέτρεπε στο σύριζα να κυριαρχήσει πολιτικά στον αιώνα τον άπαντα. Κάπως έτσι το νομοσχέδιο που θα έπρεπε να ονομάζεται “εκρεμμότητες προκειμένου η β.μακεδονία να μπει στο ΝΑΤΟ” πήρε ένα σπίν όπου κανείς δεν ασχολούνταν με το διαταύτα.

    Αυτό που θέλω να πω με λίγα λόγια είναι ότι η αθήνα διαθέτει μια βασική καλλιέργεια πολιτικού προσωπικού κι αυτή η καλλιέργεια είναι καλή στην επικοινωνιακή διαχείρηση, όχι στη λήψη αποφάσεων· αυτές έτσι κι αλλιώς έρχονται απ’ έξω και το ελληνικό πολιτικό προσωπικό πρέπει απλά να βρει ένα σπιν προκειμένου να τις ενστερνιστεί ως δικές του. (όπως έλεγε και το παλιό μνημονιακό άρθρο, δεν είμαστε αποικία διότι η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει εξ’ ολοκλήρου την κηδεμονία του προγράμματος).

    Άρα οι λεωνταρισμοί που έχει ξεκινήσει ο κούλης με αφορμή την τουρκική απειλή είναι μόνο ένα επικοινωνιακό σπιν προκειμένου να φέρει μετά την απόφαση που θα ληφθεί αλλού ως τεράστια εθνική νίκη, ή στη χειρότερη ως αποφυγή μιας τεράστιας εθνικής ήττας όπως σπίναρε ο σιμήτης το παραμυθάκι των ημίων το μακρινό 1996.

     

     

    Το σουλτανάτο ως εναλλακτική νομιμοποιητική αρχή του φιλελέ γκλομπαλιστάν.

    Όπως έγραψα και πιο πάνω και οι δυτικοί φιλελέδες και ο σουλτάνος παραδέχονται ότι το έθνος κράτος βρίσκεται σε υποχώρηση και προτείνουν ταυτόχρονα ένα εναλλακτικό πολυπολιτισμικό σύστημα όπου η άγκυρά του θα βρίσκεται στην κρατική γραφειοκρατία στη δύση και στο πρόσωπο του σουλτάνου στο οθωμανιστάν. Ως μορφές δεν είναι ιδιαίτερα διαφορετικές ούτε τόσο μακρινές καθώς πολύ συχνά το εθνικό κράτος χρησιμοποιούσε ένα πρόσωπο ως συγκολλητική συμβολική αξία (τον λέγαμε βασιλιά). Αν πρέπει να ψάξουμε για διαφορές ανάμεσα στα δύο μοντέλα, αυτές πιστεύω ότι βρίσκονται περισσότερο στον τρόπο που το νεο-οθωμανιστάν βλέπει τους υπηκόους του. Το νεο-οθωμανιστάν κρατώντας τις παραδόσεις της παλιάς αυτοκρατορίας αναγνωρίζει σε πολλούς και διαφορετικούς πληθυσμούς να ζουν υπό τη σκέπη του, με τη διαφορά πως -όπως και παλιότερα- δεν επιμένει αυτοί οι διαφορετικοί πληθυσμοί να συγχωνευτούν σε ένα είδος υποκείμενο πολίτη. Όπως και στο παλιό οθωμανιστάν, θα μπορείς να είσαι κούρδος, σύριος ή ιρακινός χωρίς να πρέπει σώνει και καλά να συγχρωτιστείς με όλους τους άλλους απίστους.

    Με λίγα λόγια τα τουρκοτζιχάντια στη ΒΑ συρία σήμερα ο σουλτάνος δεν θέλει να μετατραπούν σε χίπστερ μουσάτους και να έχουν άιφον στην ισταμπούλ. Θεωρεί ότι είναι πιο ευχάριστο τόσο γιαυτόν όσο και για τα ίδια τα τζιχάντια να πάνε να βουτήξουν μερικά χωριά στη συρία και να ζήσουν από την σκέπη του μεγάλου τουρκικού κράτους. Με λίγα λόγια ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά που δελέασαν τους σεφαρδίτες εβραίους να φύγουν από την ισπανία και να μετακομίσουν στη θεσσαλονίκη, αντί να πρέπει να αλλαξοπιστήσουν προκειμένου να γίνουν (ημι)-αποδεκτοί από τους ευρωπαίους.

    Το αν θα του βγεί και πόσο όλο αυτό το τζογάρισμα είναι κάτι που δεν γνωρίζουμε· το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι σε σχέση με πριν 3 χρόνια που έγραψα τον πρώτο σουλτανούκο, ο ερντογάν δείχνει σήμερα να βρίσκεται σε πιο στέρεο έδαφος από τους πιθανούς αντιπάλους του, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Η ηχηρή ήττα στις τοπικές εκλογές της ισταμπούλ το καλοκαίρι, έδειξε περισσότερο το πόσο ισχυρός είναι στο εσωτερικό παρά το πόσο ανίσχυρος. Για να συμβεί αυτή η ήττα, έπρεπε να συμβιβαστούν πίσω από τον υποψήφιο του CHP πολύ ετερόκλιτες πολιτικές δυνάμεις που μεταξύ τους δεν έχουν πολλές αγάπες. Το πρότζεκτ της δημιουργίας του νέου οθωμανιστάν στέκεται παράλληλα με το εθνικό πρότζεκτ και οι μόνοι που δεν ταιριάζουν σε αυτή την εικόνα είναι (ας την πούμε σχηματικά) η γενιά του γκεζί, η οποία σαν και την ελληνική γενιά των μνημονίων προσπαθεί να βρει τον δρόμο της έξω από τη χώρα. Το βερολίνο που αποτελεί κατεξοχήν μαγνήτη αυτών των τάσεων, έχει γεμίσει τα τελευταία δύο χρόνια από αυτό το είδος· στην πρώην τουρκογειτονιά μου (νυν χίπστερ), είναι συχνά που ακούς διάφορους να λένε εντυπωσιασμένοι στους τούρκους που συναντάνε ότι δεν ταιριάζουν με τις εικόνες από τους τούρκους που συναντούσαν τα τελευταία χρόνια.

    Αυτή η αποδοχή της ήττας από το πιο φιλελέ γκλομπαλο κομμάτι της τουρκικής κοινωνίας, ενισχύει τον σουλτάνο ακριβώς διότι στερεί το φυσικό κοινό για εξεγέρσεις τύπου χονγκ-κονγκ. Έτσι κι αλλιώς ο σουλτάνος έχει καταφέρει να επιβιώσει μιας οικονομικής επιθεσης και ένος βέρου πραξικοπήματος από τους αμερικάνους (του μπάμια) και νομίζω αυτή ακριβώς τη νηφάλια διαπίστωση αντιπροσωπεύει ο συμβιβασμός του τραμπ με τον σουλτάνο στο κουρδικό ζήτημα. Ότι δηλαδή ο σουλτάνος είναι εκεί για να μείνει και καλό θα ήταν όποιος θέλει να συνεννοηθεί με την τουρκία, να το κάνει μαζί του.