• Το bitcoin και η πρώτη δεκάρα του σκρούτζ μακ ντάκ

    Date: 2013.04.05 | Category: TECHIE-STUFF, OIKONOMIA | Tags: ,,,

     

    Όταν με μαστίγωνε ο ρικούδης να γράψω για το bitcoin, δεν είχα φανταστεί ότι το πράγμα θα πάρει τέτοιες διαστάσεις ώστε να φτάσει να ανταγωνίζεται την κυπριάδα (φίλοι κύπριοι μη φοβάστε η κυπριάδα παραμένει πρώτη με διαφορά). Για την ακρίβεια πίστευα πως θα είναι ένα θέμα για νερντ, γιαυτό και επέμενα πολύ στην παραγωγή bitcoin, ως ένα είδος nerdporn που γούσταρε και ο βασίλης που ήθελε να γίνει bitcoin-ορύχος. Αλλά η ίδια η συζήτηση κάτω από το κείμενο έδειξε πως υπάρχει πολύ πιο ειδικό ενδιαφέρον κυρίως στο νομισματικό κομμάτι (κάτι θα φταίει και ο βαρουφάκης και τον καταγγέλλω), οπότε σε αυτό το δεύτερο μέρος θα προσπαθήσω να βουτήξω λίγο περισσότερο στα νομισματικά, τόσο τα γενικά όσο και τα bitcoinικά.

    Με λίγα λόγια θα κάνω τον βαρουφάκη να βαρεθεί και θα προσπαθήσω να εξηγήσω πχ γιατί ένα νόμισμα που αποπληθωρίζεται δεν μπορεί να αποκτήσει στάτους εναλλακτικού συναλλακτικού νομίσματος. Ή γιατί κάποιοι που διαθέτουν το 50-60% οποιουδήποτε asset, μπορούν να το χειραγωγήσουν κατά βούληση και πως. Ή γιατί ακόμα και το άθλιο ευρώ του ντράγκι είναι καλύτερο από το bitcoin. Και διάφορα τέτοια που τέθηκαν στα σχόλια. Οπότε ακόμα κι αν δεν είστε ο βαρουφάκης, αλλά ο ηρακλής που κάθισε και διάβασε τα 500σχόλια του προηγούμενου κειμένου πάλι μπορεί να βαρεθείτε.

    Αυτό που μπορώ να υποσχεθώ, είναι ότι διαβάζοντας για τα bitcoin σφάλματα, θα μπορέσετε να καταλάβετε πολύ παραπάνω πράγματα για τα νομίσματα από το απλό ταπεινό bitcoin. Ας τα πιάσουμε ένα ένα.

    Η αριστοκρατία του bitcoin.

    Όπως είπαμε και στο προηγούμενο κείμενο, το bitcoin είναι ένα αυστηρά ιεραρχικό πείραμα. Από τον τρόπο που είναι δομημένο αποκτά ένα πυραμιδωτό σχήμα, με την αριστοκρατία στην κορυφή και από κάτω την όλο και πιο “φτωχή” πλέμπα. Για ένα πείραμα που θέλει να είναι παγκόσμιο, μια πολύ μικρή χούφτα ανθρώπων κατέχει πάνω από το 50% των bitcoins που κυκλοφορούν. Τα πολύ ενδιαφέροντα στατιστικά εδώ μας δείχνουν σε γράφημα αυτή την ιεραρχία. 2300λογαριασμοί κατέχουν συνολικά περίπου 6εκ bitcoin δηλαδή πάνω από τα μισά bitcoin που κυκλοφορούν. Κι όταν λέμε 2300λογαριασμοί δεν εννοούμε 2300άνθρωποι. Εννοούμε πολύ λιγότεροι καθώς πολλοί έχουν παραπάνω από έναν λογαριασμό. Στην ουσία αν ήθελες να είσαι πλούσιος χωρίς να φαίνεται ότι είσαι πλούσιος, θα έφτιαχνες 30λογαριασμούς/πορτοφόλια και θα μοίραζες τα bitcoin σου σε αυτά. Ακόμα χειρότερα μόλις 85 λογαριασμοί κατέχουν το 1/6 των bitcoin που κυκλοφορούν. Για ένα νόμισμα που βαυκαλίζεται πως θα είναι παγκόσμιο αυτή η αριστοκρατία των λιγότερο από 2300 ανθρώπων είναι πιο μικρή και από τη σημερινή κάστα των πολύ πλούσιων. Λιγότερο από 2300 άνθρωποι σε σύνολο 6δις ?

     

    Ακόμα και στις πολύ άνισες ΗΠΑ, το περίφημο 1% των πιο πλούσιων αποτελείται από 3,2 εκατομμύρια ανθρώπους. Στο bitcoin συμπαν αποτελείται από λιγότερο από 85 λογαριασμούς. Η συνολική αριστοκρατία στις ΗΠΑ αποτελείται από περίπου από 30εκ ανθρώπους, δηλαδή περίπου το 10% του πληθυσμού όταν στο bitcoin σύμπαν η αριστοκρατία αποτελείται από λιγότερο από 2300λογαριασμούς σε σύνολο ενός πλανήτη (άντε μισού αν βγάλουμε τους ξυπόλυτους που δεν έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ οι κακόμοιροι) . Ακόμα και ο σκρούτζ μακ ντακ είναι σοσιαλιστής εμπρός στα στατιστικά του bitcoin. Ακόμα και ο bill gates μαζί με τον steve jobs και τον waren buffet, δεν είναι παρά τα παιδιά της διπλανής πόρτας.

    Κι αυτό που πρέπει να μην ξεχνάμε είναι ότι αυτή την αριστοκρατία του bitcoin δεν πρόκειται κανείς ποτέ να την φτάσει. Είναι αδύνατο από τον τρόπο που είναι δομημένο το bitcoin. Ίσως κι αν είστε από τους ελάχιστους που θα αποκτήσουν πρώτοι μερικούς ASIC υπολογιστές να βρεθείτε κι εσείς κοντά στην πλέμπα της χαμηλής αριστοκρατίας των κατόχων 1000 ή 2000 bitcoins, αλλά σίγουρα όχι πολύ πιο μακριά από εκεί.

    Γιαυτό γελάω όταν ακούω διάφορα ψελλίσματα για early adopters και ανθρώπους που “ρίσκαραν” και τώρα θα πρέπει να ανταμειφθούν για την σκληρή τους δουλειά και την εξυπνάδα τους λολ λολ λολ λολ. Διότι κάνουν ακόμα και τον bill gates να φαίνεται προλετάριος δουλευταράς που έκανε ένα μικρό κομπόδεμα Άλλωστε ο φτωχός bill gates στα καλύτερά του δεν διέθετε σε περιουσία ούτε το 0,2% του πλούτου στις ηπα, όταν ο πιο πλούσιος λογαριασμός του bitcoin σύμπαντος διαθέτει 1% του συνολικού “πλούτου”.

    Market Making.

    Είμαι σίγουρος πως υπάρχουν αρκετοί που δεν έχουν πρόβλημα να συμμετέχουν σε αυτό το ιεραρχικό σύστημα ακριβώς γιατί γουστάρουν τις αριστοκρατίες. Είτε -πιο συνηθισμένα- επειδή είναι ήδη πλούσιοι, είτε γιατί έχουν χάψει τη συγκεκριμένη ιδεολογία. Τι να κάνουμε λοιπόν που ο μαυραγορίτης παππούς ή ο θειος που είχε αναλάβει να διαφυλάξει την περιουσία κανενός εβραίου που πήγε διακοπές στο άουσβιτς, τους έχουν εμποτίσει με αυτά τα ιδεώδη. Οπότε σου λένε ρε φίλε εμένα μου αρέσει ο κόσμος να λειτουργεί άνισα, τι πρόβλημα έχει το bitcoin με αυτό?

    Σε αυτό το κεφάλαιο θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί ποτέ και κανένας σοβαρός πλούσιος δεν πρόκειται να “επενδύσει” στο bitcoin. Από την κατηγορία εξαιρούνται οι εντελώς ηλίθιοι πλούσιοι που έχουν ακόμα πιο ηλίθιους συμβούλους και υπάρχουν αρκετοί από δαύτους γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως για κάθε bill gates σε αυτόν τον κόσμο υπάρχουν 1000 paris hilton.

    Ακριβώς επειδή το bitcoin είναι τόσο σπάνιο και το μισό μάλιστα το ελέγχει μια τόσο μικρή χούφτα ανθρώπων, αυτόματα σημαίνει πως το bitcoin είναι απόλυτα χειραγωγήσιμο από αυτή τη μικρή ομάδα ανθρώπων. Επειδή είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι από αυτούς δεν ξέρουν να το κάνουν, είμαι εξίσου σίγουρος πως θα έχουν προσλάβει μια μικρή ομάδα από άνεργους market makers (ή αλλιώς μανιπουλαδόρους), τώρα που τα χρηματιστήρια δεν έχουν τόσα κορόιδα. Ένας μόλις οριακά αξιοπρεπής market maker μπορεί να κάνει τις εξής δύο δουλειές. Η πρώτη και πιο απλή είναι να σας κάνει εσάς που ανήκετε στην αριστοκρατία πλούσιο με όρους δολαρίων, την ίδια στιγμή που θα παραμένετε το ίδιο πλούσιος στα bitcoin που κρατάτε. Πώς γίνεται αυτό το μαγικό? Πολύ απλά . Έστω πως είστε ένας από του 10 “τυχερούς” που διαθέτουν από 10.000bitcoin. Και έστω πως είστε καλό παιδί και έχετε μόλις έναν λογαριασμό/πορτοφόλι. Άρα για τα σημερινά δεδομένα (ας πάρουμε χοντρικα 1 bitcoin =100USD) έχετε περιουσία ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Όσο ακόμα η πυραμίδα δουλεύει και η φούσκα μεγαλώνει, εσείς (ή ο market maker) δεν έχετε παρά να πουλάτε σιγά σιγά τα bitcoin σας. Έτσι όταν η τιμή φτάσει τα 200δολλάρια ανά bitcoin, εσείς να έχετε στα χέρια σας 5000bitcoin και στη χειρότερη περίπτωση του πιο ανίκανου market maker 500.000δολαρία στην τράπεζα. Επειδή όμως το κάθε bitcoin ανταλλάσσεται προς 200 USD πια, η περιουσία σας σε bitcoin συνεχίζει να αξίζει 1εκ δολάρια. Υπέροχο?

    Όχι ακριβώς υπέροχο. Διότι μπορείτε να γίνετε ακόμα πιο γαμάτος. Τι θα λέγατε τώρα να γίνετε ακόμα πιο πλούσιος μαζί με αλλους 2-3 ακόμα μεγαλο-bitcoinατζήδες? Εδώ λοιπόν προσλαμβάνετε το παπαγαλάκι techiechan η οποία μασάει τα δαφνόφυλλα της και λέει, βρε παιδιά εγώ βλέπω μια μικρή διόρθωση στην τιμή του bitcoin και προβλέπω να πέσει στα 80δολάρια. Κάποιες τρελές με ακούνε και πουλάνε τα bitcoin τους. Ο market maker πουλάει από το μεγάλο πορτοφόλι τα υπόλοιπα μέχρι να πιέσει την τιμή στα 80δολάρια. Ανάλογα με το πόσο πετυχημένο παπαγαλάκι είναι η techiechan, τόσο λιγότερα bitcoin θα χρειαστεί να πουλήσει o market maker. Αν μάλιστα η πτώση γίνει υπερβολική, τότε ο market maker αγοράζει και μερικά bitcoin κάτω από αυτή τη τιμή.

    Τώρα όμως το μικρό παπαγαλάκι ξαναμασάει τα δαφνόφυλλά της και λέει πως μετά από αυτή τη διόρθωση ο δρόμος προς τα 150 δολάρια είναι ανοιχτός. Τώρα όλοι όσοι κέρδισαν από τη μαγική πρόβλεψη ποντάρουν ακόμα περισσότερα και όχι μόνο αυτό, λένε και στους φίλους τους πως έχουν μια σίγουρη πηγή για να βγάλουν χρήματα. Ο καλός market maker τώρα δεν έχει παρά να σταματήσει να πουλάει προκειμένου να περιοριστεί η προσφορά, κάτι που θα δημιουργήσει την αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Μόλις η τιμή φτάσει κοντά στα 150 ή τα περάσει, ο market maker πουλάει bitcoin στα κορόιδα.

    Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία 3-4 φόρες και η μικρή μάτα χάρι παπαγαλάκι, έχει γίνει το καλύτερο ιερατείο στην πρόβλεψη της bitcoin πυραμίδας. Κάθε λέξη της αποτελεί και χρησμό, κάθε υπόννοιά της είναι ικανή να ρίξει την τιμή μερικά δολάρια. Με αυτόν τον πολύ απλό και παλιό τρόπο μπορείτε να γίνεται εξαιρετικά πιο πλούσιος σε σχέση με τα bitcoin που διαθέτετε. Και επειδή οι περισσότεροι σοβαροί πλούσιοι με κάτι παρόμοιους τρόπους τα κατάφεραν, γνωρίζουν πολύ καλά πως αν δεν ξέρεις τη μικρή ομάδα που παίζει το παιχνίδι, δεν πρόκειται να καταφέρεις να τους κερδίσεις, όσα χρήματα κι αν είσαι διατεθειμένος να ξοδέψεις.

    Γιατί να μην φτιάξουμε ένα πιο δίκαιο bitcoin?

    Εδώ αφήνουμε τα λαμόγια στην άκρη και πιάνουμε τους ειλικρινείς ανθρώπους που θα ήθελαν να δουν ένα εναλλακτικό νόμισμα ως μέθοδο συναλλαγών κι όχι ως μέθοδο πλουτισμού.

    1. γιατί λοιπόν το bitcoin να μην γίνει το συναλλακτικό νόμισμα πχ του παζαριού του βόλου? Οι λόγοι είναι κυρίως δύο και μας έρχονται κατευθείαν από τις εμπειρίες του 19ου αιώνα (τις οποίες κάποιοι “ξέχασαν” και επιμένουν να ξαναζήσουν ως “τεχνολογικές καινοτομίες”).

    1.1 Ο πρώτος έχει να κάνει με τον αποπληθωρισμό του νομίσματος. Κάθε νόμισμα που έχει σταθερή ποσότητα, θα αποπληθωρίζεται όσο πιο επιτυχημένο γίνεται. Κι αυτό είναι πολύ κακό διότι όσο αποπληθωρίζεται η “αξία” του αυξάνεται κάτι που κάνει τη χρήση του ως νόμισμα συναλλαγής από πολύ δύσκολη μέχρι αδύνατη τόσο για τον αγοραστή όσο και για τον πωλητή. Για τον αγοραστή γιατί ξέρει πως όσο περισσότερο περιμένει τόσο περισσότερα θα αγοράσει (βλ. Παράδειγμα με τα μανιτάρια πρώτου μέρους). Για τον πωλητή διότι ένα νόμισμα που αποπληθωρίζεται μπορεί να τον φέρει πολύ εύκολα στην καταπληκτική θέση, να πουλήσει επιτυχημένα όλη την πραγμάτιά του και ταυτόχρονα να χρεοκοπήσει. Μάλιστα όσο πιο πετυχημένος είναι και πουλάει περισσότερα πράγματα, τόσο αυξάνει τη δύσκολη θέση του καθώς αποπληθωρίζει το νόμισμα ακόμα περισσότερο. Γιατί? Διότι από την ημερομηνία αγοράς των πρώτων υλών, στην ημερομηνία πώλησης υπάρχει μια απόσταση. Κι επειδή η παραγωγή των αγαθών παίρνει κάποιο χρόνο, στην ούσια θα είναι πολύ εύκολο να ξοδέψει κάποιος περισσότερα bitcoin για την αγορά των πρώτων υλών από την τιμή που θα πωλούνται τα τελικά προϊόντα στην αγορά.

    Έτσι στην ουσία ενώ θα είναι πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας θα είναι ένας χρεοκοπημένος επιχειρηματίας. Μάλιστα η φύση του αποπληθωρισμού πιέζει τον παραγωγό να πουλήσει όσο πιο γρήγορα γίνεται την ίδια στιγμή που πιέζει τους αγοραστές να αγοράσουν όσο πιο αργά γίνεται.

    Με λίγα λόγια ο παραγωγός τιμωρείται για τήν ίδια την τη διαδικασία να παράγει. Και καθώς κι αυτός πριν αγοράσει τις πρώτες ύλες είναι ένας συσσωρευτής bitcoin τον συμφέρει περισσότερο να μην κάνει τίποτα παρά να παράγει.

    1.2 ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την πρόσβαση στο νόμισμα. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει τρόπος να αποκτήσεις bitcoin μέσω της “εξόρυξης”, κανένας από τους συναλλασσόμενους του παζαριού του βόλου δεν έχει στα χέρια του bitcoins για να συναλλαχθεί. Για να τα αποκτήσει θα πρέπει να κάνει μια πολύ σημαντική επένδυση σε ευρω. Αλλά αν είναι να πρέπει να πληρώσεις ευρώ για να αποκτήσεις “δικαίωμα” στο συναλλακτικό νόμισμα του παζαριού γιατί να μην κάνεις κατευθείαν τη συναλλαγή σε ευρώ να τελειώνεις? Γιατί να προσθέσεις ένα επιπλέον επίπεδο πολυπλοκότητας?

    Επιπλέον το παζάρι του βόλου υπάρχει ακριβώς για να βοηθήσει τις τοπικές συναλλαγές ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε ευρώ. Διότι διαφορετικά θα ήταν εξίσου εύκολο το παζάρι να γίνεται σε ευρώ. Για τους παζαριώτες λοιπόν, τόσο το bitcoin όσο και το ευρώ είναι δύο εξωτερικά νομίσματα τα οποία είναι εξίσου μη προσβάσιμα για τους ίδιους. Στην ουσία είναι και τα δύο, δύο εξωτερικές επιβολές στις οποίες δεν μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην ποσότητα που τις έχουν ανάγκη με το επιπλέον μειονέκτημα ότι το bitcoin αποπληθωρίζεται.

    Έτσι ακόμα και το άθλιο ευρώ του ντράγκι είναι στην ουσία ένα καλύτερο μέσο συναλλαγών από το bitcoin για οποιαδήποτε τοπικό παζάρι που θέλει να συναλλαχθεί με ένα εναλλακτικό τρόπο.

    2. Ωραία θα πουνε κάποιοι, μας έπρηξες τα ούμπαλα με το bitcoin. Τι θα γινόταν εάν -τώρα που έχουμε την τεχνογνωσία- φτιάχναμε ένα άλλο κρυπτονόμισμα με διαφορετικούς κανόνες που θα παρέκαμπτε την αριστοκρατία του bitcon και ταυτόχρονα θα δημιουργούσε ένα νόμισμα που θα μπορούσε να λειτουργήσει συναλλακτικά?

    2.1 Για να μπορεί να υπάρξει ένα νόμισμα με σταθερή ποσότητα που να λειτουργεί θα πρέπει να υπάρχει μια αυστηρά καθορισμένη σταθερή ποσότητα παικτών, μια σταθερή ποσότητα αγαθών και μια σταθερή ποσότητα συναλλαγών. Δηλαδή σφαιρικό άλογο υπό κενό. Άρα οποιοδήποτε νόμισμα έχει μία σταθερή ποσότητα θα έχει την τάση να αποπληθωρίζεται όσο γίνεται πιο γνωστό. Θα αποτελεί δηλαδή έναν στενό κόρσε με όλα τα κακά που περιγράψαμε και μπορείτε να διαβάσετε με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες να συμβαίνουν στον 19ο αιώνα.

    2.1.2 Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε ένα νόμισμα με σταθερά αυξανόμενη ποσότητα? Στην ουσία αυτό θα μείωνε τον ρυθμό αποπληθωρισμού, αλλά δεν θα άλλαζε το πρόβλημα. Αν πχ η αγορά του νομίσματος αυξανόταν κατά 10% το μήνα και η ποσότητα κατά 7% θα είχαμε μόνο 3% αποπληθωρισμό το μήνα αντί για 10%. Αλλά καθώς η ταχύτητα επέκτασης της αγοράς δεν είναι σταθερή, το ίδιο θα ισχύει και στον αποπληθωρισμό. Επιπλέον, αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει και ανάποδα. Αν σ’έναν μήνα η αγορά του νομίσματος μας μίκραινε κατά 2% τότε και ο πληθωρισμός του νομίσματος θα ήταν 7+2=9%.

    Με λίγα λόγια καθώς η ποσότητα των παικτών και η ποσότητα των αγαθών δεν είναι σταθερές σε μια οικονομία, ένα σταθερό νόμισμα θα λειτουργούσε είτε ως κορσές (όταν η οικονομία μεγάλωνε), είτε ως ξεχειλωμένο βρακάκι (όταν η οικονομία συρρικνωνόταν). Και το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι πως η ίδια η σταθερή ποσότητα του νομίσματος θα ήταν που θα ανάγκαζε την οικονομία συρρικνωθεί καθώς ο αποπληθωρισμός θα έκανε κάθε συναλλαγή εντελώς ανεπιθύμητη. Ας μην ξεχνάμε το μεγάλο πρόβλημα του 19ου αιώνα. Υπήρχαν τόσα λίγα παπούτσια και τόσοι ξυπόλητοι άνθρωποι. Όταν κάποιος έφτιαχνε ένα εργοστάσιο παπουτσιών για να υποδήσει αυτούς τους ανθρώπους, όσο περισσότερα παπούτσια έφτιαχνε, τόσο έπεφτε η “τιμή” του παπουτσιού με αποτέλεσμα στο τέλος να χρεοκοπεί με τα παπούτσια στην αποθήκη την ίδια στιγμή που ο κόσμος παρέμενε ξυπόλυτος.

    Με λίγα λόγια ανεξάρτητα με το πόσο λαμόγιος είναι ο ντράγκης, η θέση του κεντρικού τραπεζίτη δεν υπάρχει για διακοσμητικούς λόγους. Όποιος θέλει ένα δημοκρατικό νόμισμα ας αποκτήσει κι έναν δημοκρατικό τραπεζίτη κι ας αφήσει την κοινωνία να ορίσει το νόμισμά της.

    3. Το άλλο πρόβλημα του bitcoin ειναι η αριστοκρατία του. Πως φτιάχνουμε ένα παγκόσμιο νόμισμα που μοιράζεται σε όλους εξίσου? Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαμε να παρακάμψουμε και την ιεραρχία και την δυνατότητα της αριστοκρατίας να μανιπουλάρει το νόμισμα κατά βούληση.

    Εδώ φυσικά έχουμε το πρόβλημα του να γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι υπάρχουν στον πλανήτη και μάλιστα να έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ. Διάβασα κάποιον που πρότεινε να δίνεται μια σταθερή ποσότητα νομίσματος σε κάθε IP και μόλις ο κάτοχός της θέλει να τα χρησιμοποιήσει να ενεργοποιούνται. Εξαιρετικά νέρντικη λύση δεν λέω, αλλά δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι μια στατική IP. Επιπλέον δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι μια IP έτσι κι αλλιώς. Και κατά τρίτο θα ήμουν εξαιρετικά τυχερός και πλούσιος καθώς επί 5χρόνια ήμουν ο διαχειριστής ενός μπλόκ Class B διευθύνσεων που για τους λιγότερο νέρντηδες σημαίνει πως είχα στη διάθεσή μου 65.000 πραγματικές IP διευθύνσεις.

    Το άλλο πρόβλημα της ίσης διανομής είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει μια παγκόσμια ταυτοποίηση προκειμένου να προχωρήσουμε στο ένας άνθρωπος μία ποσότητα χρήματος.

     

    4. Και η λύση σε όλα τα παραπάνω είναι αυτό που άκουσα από έναν συνομιλητή μου να παρατηρεί πολύ σωστά: Δεν μας χέζετε με τα παγκόσμια χωριά σας, ας φτιάξουμε ένα νόμισμα για την κάθε κοινότητα που θέλει να συναλλάσσεται. Εκεί θα μπορείς να μοιράσεις το νόμισμα σε όλους του συμμετέχοντες και θα μπορούσες να έχεις έναν κεντρικό τραπεζίτη που τον βλέπεις κάθε μέρα μπροστά σου και θα μπορείς να τον ελέγχεις στις κουτσουκέλες που κάνει. Ένα τέτοιο νόμισμα θα μπορεί να αποτελεί συναλλακτική αξία (καθώς ο “τραπεζίτης” θα φροντίζει η ποσότητα του να είναι ίση με το σύνολο της ποσότητας των αγαθών της μικρο-οικονομίας σας) και ταυτόχρονα θα μπορούσε να υπάρχει συνεχής έλεγχος από τους συμμετέχοντες που αν ένιωθαν αποπληθωρισμό ή πληθωρισμό θα έριχναν μια στραβή ματιά στον τραπεζίτη να προσπαθήσει να το διορθώσει. Κι αν δεν τα κατάφερνε θα εξέλεγαν έναν καινούργιο κεντρικό τραπεζίτη.

    4.1 Εδώ έχεις δύο βασικά προβλήματα. Το ένα είναι ότι ο τραπεζίτης μας θα έπρεπε να δημιουργήσει παρόμοιους μηχανισμούς με τον κλασικό κεντρικό τραπεζίτη προκειμένου να αυξάνει και να μειώνει την ποσότητα του χρήματος στην οικονομία. Και κατά τακτά χρονικά διαστήματα θα πρέπει πχ να λέει σε όλους. Αύριο θα έχετε από 1 νόμισμα επιπλέον ο καθένας, ή από αύριο θα μου φέρετε πίσω από 1 νόμισμα ο καθένας. Αλλά σύντομα θα δημιουργήσει το πρόβλημα ότι οι πιο επιτυχημένοι έμποροι θα μαζεύουν παραπάνω χρήμα που θα κάθεται στη γωνία συσσωρευμένο κι έτσι στην ουσία θα δημιουργεί αποπληθωρισμό (διότι χρήμα που δεν κινείται δεν υπάρχει για την οικονομία). Τώρα λοιπόν ο κεντρικός μας τραπεζίτης θα πρέπει να λειτουργήσει ως κράτος και να αναγκάσει τα μικρά τζιτζίκια να πάψουν να συσσωρεύουν και να ξοδέψουν τα χρήματά τους γιατί κάνουν κακό σε όλη την οικονομία. Δηλαδή θα πρέπει να φτιάξει έναν μηχανισμό αναδιανομής του νομίσματος.

    4.1.2 Μια αρχαία λύση στο όλο ζήτημα της συσσώρευσης είναι αυτή της μηδενισμού του παιχνιδιού ανά κάποια τακτά χρονικά διαστήματα, πχ καθε άνοιξη με έναν έξυπνο κανόνα σαν τα κουρέματα των καταθέσεων. Δηλαδή λες στις 3 απρίλη 2013 όλοι μπορείτε να έχετε μέχρι 100 νομίσματα γιατί τα υπερβάλλοντα καταστρέφονται. Κάτι που μάλλον θα δημιουργούσε έναν μικρό πληθωρισμό προς το τέλος της περιόδου καθώς τα τζιτζίκια θα προσπαθήσουν να ξεφορτωθούν την υπερβάλλουσα ρευστότητα τους. Θα ήταν ενδιαφέρον πείραμα, και πείτε στον βαρουφάκη να ψήσει τη Valve να το παίξει σ’ έναν από τους virtual κόσμους που διαθέτει. Γιατί αν υπάρχει μια μαγεία σε αυτούς τους virtual κόσμους είναι ότι διαθέτεις ένα κοινό πραγματικών ανθρώπων που σε αντίθεση με τα περισσότερα “πειράματα” που γίνονται στα πανεπιστήμια, έχει αυθεντικό κίνητρο να προσπαθήσει να πετύχει στην οικονομία του παιχνιδιού που συμμετέχει. Έτσι η συμπεριφορά του θα είναι πολύ πιο κοντά στην “πραγματική” του συμπεριφορά σε σχέση με έναν αδιάφορο φοιτητή οικονομικών που θέλει να ευχαριστήσει την καθηγήτρια του.

    4.2 Βέβαια κάθε τοπικό νόμισμα που δεν είναι κλειστό σύστημα εισάγει πολύ μεγαλύτερη πολυπλοκότητα ακριβώς γιατί η μικρή μας οικονομία θα συναλλάσσεται με άλλες οικονομίες στις τριγύρω περιοχές που θα έχουν άλλα νομίσματα. Κάτι που μας δημιουργεί πρόβλημα ισοτιμιών και πρόβλημα εμπορικού ισοζυγίου. Με λίγα λόγια δημιουργεί νέα (παλιά) προβλήματα. Τόσο γραφειοκρατικά όσο και δικαιοσύνης. Διότι εγώ που έτυχε να γεννηθώ σε μια πλούσια σε πρώτες ύλες περιοχή, θα έχω πάντα εμπορικό πλεόνασμα σε σχέση με τη γειτονική ορεινή περιοχή.

    Ελπίζω να σας έδωσα μια γεύση των προβλημάτων που μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο εναλλακτικό νόμισμα. Μια διαφορά που δεν επισήμανα αλλά συνεχώς υπονοούσα. Η συσσώρευση, καίτοι ήταν μια ιερή λέξη στο λεξιλόγιο του 19ου αιώνα, είναι στην ουσία αδιάφορη. Γνωρίζουμε πια από τις αρχές του 20ου αιώνα, πως μπορείς να κάνεις πραγματικές επενδύσεις απλά τυπώνοντας νόμισμα και δίνοντας το για να γίνει η επένδυση. Μάλιστα στη γερμανία του 1933 δεν έκαναν καν αυτό, αλλά έδωσαν τρίμηνα ομόλογα στις επιχειρήσεις που μετά τα έδιναν στους εργαζόμενους ως πληρωμή για την κατασκευή μιας autobahn πχ και οι εργαζόμενοι τα ξόδευαν αμέσως κι αυτά επέστρεφαν στο κράτος και μηδενίζονταν (ενώ ο αυτοκινητόδρομος είχε φτιαχτεί και οι εργάτες είχαν χρήματα να ξοδεύουν). Το ίδιο έκανε και ο ρούσβελτ στις ηπα και κανείς πχ δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προστιθέμενη αξία ενός hoover dam (μέχρι και στο fallout, δηλαδή έναν μεταπυρηνικό δυστοπικό κόσμο, ο έλεγχος του hoover dam αποτελεί το ζητούμενο όλων των αντίπαλων ομάδων.

    Με αυτό κλείνω το κεφάλαιο bitcoin και θα παρακαλούσα να είστε στα σχόλια περιεκτικοί στην όποια κριτική σας, καθώς εδώ και ένα μήνα με την κύπρο και όλα, έχουμε 500 σχόλια κάθε φορά. Και παρότι θεωρώ ότι ο διάλογος είναι πολύ σημαντικό μέρος του μέσου, έχω κουραστεί αρκετά αυτόν τον καιρό και συχνά επαναλαμβάνονται οι ίδιες ερωτήσεις (το καταλαβαίνω πως είναι πολύ δύσκολο να διαβάσεις 300σχολια πριν διατυπώσεις την ενστασή σου). Όμως θυμηθείτε κιόλας πως οι ενστάσεις προέρχονται από διαφορετικές αντιλήψεις οι οποίες δεν είναι άπειρες και είναι πολύ πιθανό κάποιος άλλος να έχει διαβάσει το ίδιο κείμενο υπέρ του bitcoin ή να έχει την ίδια θετική αντίληψη για τον απόπληθωρισμό. Anyway , απλά ζητάω λίγο έλεος γιατί ένα μήνα τώρα έχω ξεπεράσει το quota μου σε ώρες και πρέπει κάποια στιγμή να φτιάξω και το ηλεκτρικό μου ποδήλατο γιατί το καλοκαίρι έρχεται (λέμε τώρα γιατί πάλι νιφάδες βλέπω).